Pierwsze kroki

W drugiej połowie 1987 roku grupa inicjatorów postanowiła tworzyć nowe niezależne szkoły społeczne w PRL-owskim świecie. W tamtych czasach wszystkie szkoły były podporządkowane temu samemu systemowi oświaty. Ludzie Ci mieli dalekosiężne plany uwolnienia Polski od systemu totalitarnego pod względem ekonomicznym, kulturalnym i społecznym. Czekała ich długa walka o swoje marzenia.

Do 3 razy sztuka

Po roku starań Społeczne Towarzystwo Oświatowe zostało wreszcie zalegalizowane, pomimo oporów Ministerstwa Oświaty. Dopiero za trzecim razem udało się to założycielom. Ich determinacja jest godna podziwu.

Płatna szkoła?

Aby utworzyć pierwszą szkołę towarzystwo musiało uzyskać zgodę MEN na utworzenie szkoły, w której uczniowie płaciliby czesne. Chociaż nie było to łatwe zadanie udało się przekonać władze, że bezpłatność szkół jest prawem a nie obowiązkiem obywateli. Wreszcie można było stworzyć niezależne od komunistycznej władzy szkoły.

Pierwsze szkoły

W 1989r kuratoria wyraziły zgodę na utworzenie 32 szkół społecznych. W niektórych miejscach przyjmowane one były z entuzjazmem i radością ze zmian. W innych zaś traktowane były jako szkoły tymczasowe, nie mające racji bytu.

Coraz więcej szkół!

W roku szkołnym 1990-1991 szkół społecznych było już 179!

STO w sprawie szkół publicznych

Dyskusja o przekazaniu szkół publicznych pod opiekę jednostkom samorządu terytorialnego, tocząca się w latach 90., odbywała się z udziałem członków STO, którzy byli konsekwentnymi rzecznikami tej rewolucyjnej zmiany; starali się także o umieszczenie w systemie prawa oświatowego zapisów dotyczących rad rodziców i rad szkół.

Dotacje

Od września 1992 r. na mocy rozporządzenia MEN zapewniona została dotacja „w wysokości 50%” wydatków w szkołach publicznych na jednego ucznia.

Dotacje zwiększone

zapis ten udało się wprowadzić do ustawy o systemie oświaty, a w roku 1998 zmienić go na „w wysokości nie niższej niż 50%”

Reforma szkolnictwa

Reformę dotyczącą utworzenia gimnazjum szkoły Towarzystwa przyjęły spokojnie, potrafiły wydobyć jej zalety i zminimalizować wady. W tym okresie wiele kół STO dokonało poważnych zmian organizacyjnych, powołując zespoły szkół obejmujące dwie, a nierzadko trzy szkoły. Wymagało to także przekształceń w zespołach nauczycielskich i przyczyniło się do ich dalszej profesjonalizacji i rozwoju

Pełny sukces w związku z dotacjami

doprowadzono do zapisu o dotacji w wysokości 100% subwencji.

Wakacyjne szkoły STO

W 2005 r. wznowiono z powodzeniem Wakacyjną Szkołę STO w wariantach: dla nauczycieli oraz dla dyrektorów i przedstawicieli organów prowadzących. Oprócz funkcji edukacyjnej spełniła w środowisku (i spełnia nadal) ważną rolę integracyjną.

Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli

W 2010 r. uaktywnił się Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, niepubliczna placówka kształcenia, który wprawdzie ma za cel wspieranie różnych placówek oświatowych w podnoszeniu kwalifikacji nauczycieli, ale w sensie koncepcyjnym i programowym jest blisko związany z Zarządem Głównym STO.

Co dzieje się teraz?

Obecnie (w roku 2012) Społeczne Towarzystwo Oświatowe składa się z 82 Samodzielnych Kół Terenowych; do tego dochodzi 5 Kół Terenowych, niedawno powstałych, które niebawem zyskają samodzielność. Liczba szkół STO przekracza 150, ponieważ niektóre koła prowadzą dwie, trzy lub nawet więcej szkół. Przeważają szkoły podstawowe, gimnazja i licea ogólnokształcące; działają także przedszkola, szkoły artystyczne, szkoły i przedszkola integracyjne, szkoły i kursy dla dorosłych. Do szkół STO uczęszcza prawie 13 tys. uczniów, a zatrudnionych jest w nich ok. 2,5 tys. osób.